Dlaczego leczenie grzybicy paznokci może zająć nawet kilka miesięcy?
dr n. med. Lilianna Kulczycka-Siennicka
Twoje płytki paznokciowe zmieniły wygląd? Stały się pogrubiałe, zażółcone, robią wrażenie, jakby odklejały się od podłoża? A może dodatkowo pojawił się stan zapalny wału paznokciowego i towarzyszące mu dolegliwości bólowe?
Próbujesz zastosować dostępny bez recepty preparat miejscowy i mimo zapewnień przekazywanych w reklamie ciągle nie ma efektu?
Zgłaszasz się wreszcie do lekarza i słyszysz, że to grzybica płytek paznokciowych. Jej leczenie będzie trwało długo, nawet wiele miesięcy.
Rozpoznanie grzybicy paznokci
Rozpoznanie jest zwykle potwierdzane wynikiem badania mikologicznego. Zdarza się jednak, że ze względu na wcześniejsze stosowanie miejscowych preparatów przeciwgrzybiczych odstępuje się od badania, bo ich użycie wpływa na wynik.
Innymi powodami uzyskania wyniku fałszywie ujemnego (czyli niewykazania obecności grzyba mimo istnienia grzybicy paznokci) są:
- nieodpowiednie przygotowanie pacjenta do badania,
- nieprawidłowe pobranie materiału,
- jego złe przygotowanie.
Czynniki wpływające na długość leczenia
Te wszystkie czynniki mogą wpłynąć na opóźnienie decyzji o włączeniu prawidłowego leczenia, a tym samym na odsunięcie w czasie zakończenia terapii.
Czas trwania leczenia zależy również od stopnia zaawansowania choroby. Zajęcie większej powierzchni czy kilku płytek paznokciowych wymaga dłuższego stosowania leku.
Nie bez znaczenia pozostaje również lokalizacja. Płytki paznokciowe rąk rosną nieco szybciej niż płytki paznokciowe stóp. Szacuje się, że jest to ok. 1-2 mm na miesiąc. Zwykle w okresie wiosny i lata obserwujemy szybszy wzrost paznokci.
Innym czynnikiem wpływającym na szybkość odrostu zdrowej płytki paznokciowej jest wiek pacjenta. U osób starszych często obserwuje się zaburzenia krążenia w drobnych naczyniach, zwłaszcza włosowatych. A to właśnie nimi dostarczane są substancje odżywcze niezbędne do prawidłowego wzrostu płytki paznokciowej.
Niewłaściwe odżywienie paznokci prowadzi do wystąpienia tzw. zmian troficznych, które wymagają różnicowania z grzybicą, ale także predysponują do jej rozwoju. Poza tym współistnienie chorób ogólnoustrojowych, np. cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego, zaburzeń hormonalnych, może zwiększać ryzyko pojawienia się grzybicy paznokci.
Ponadto współistnienie chorób samej płytki paznokciowej może wiązać się z wolniejszym jej odrostem. Często czynnikiem predysponującym do wystąpienia infekcji grzybiczej jest uraz. W takiej sytuacji możliwe jest spowolnienie wzrostu płytki.
Właściwa terapia
Nie bez znaczenia pozostaje fakt doboru odpowiedniego leczenia. W przypadku zajęcia jednej płytki paznokciowej lub niewielkiego nasilenia zmian skuteczne może okazać się stosowanie preparatów miejscowych. Trzeba jednak pamiętać, że w takiej sytuacji efekt uzyskujemy wolniej niż po zastosowaniu leków doustnych.
Istotne jest również wybranie odpowiedniej substancji leczniczej. Zmiany wywołane przez grzyby drożdżoidalne, przebiegające z zajęciem wału paznokciowego, dobrze reagują na preparaty zawierające flukonazol. Sprawdzi się on również w przypadku, gdy inne leczenie jest nieodpowiednie, np. ze względu na występowanie przeciwwskazań lub złą tolerancję.
Z kolei zakażenie dermatofitami lub grzybami pleśniowymi będzie wymagało włączenia preparatów z innych grup. Niekiedy do leczenia przeciwgrzybiczego dołączany jest preparat poprawiający krążenie (dotyczy to głównie grzybicy płytek paznokciowych stóp).
Zarówno na czas leczenia, jak i jego skuteczność wpływ ma także odpowiednia higiena. W przypadku grzybicy paznokci stóp konieczna jest dezynfekcja obuwia. Brak takiego postępowania może prowadzić do nawrotu choroby, co wiąże się niekiedy z koniecznością modyfikacji leczenia czy wydłużeniem czasu stosowania leku. Ponadto sama pielęgnacja płytek paznokciowych w pewnym stopniu przekłada się również na to, jak szybko uzyskujemy widoczny ich odrost.
Podsumowanie
Podsumowując, leczenie grzybicy płytek paznokciowych jest procesem długotrwałym, wymagającym włączenia odpowiedniego preparatu, co poprzedzone jest postawieniem właściwego rozpoznania. Dlatego nie warto leczyć się na własną rękę, wierząc w skuteczność reklamowanych specyfików i odraczając tym samym uzyskanie zadowalającego efektu w postaci odrostu zdrowej płytki paznokciowej.
Bibliografia
- Jabłońska S.: Grzybice. W: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Red. S. Jabłońska, S. Majewski. Warszawa 2010, s. 75-96.
- Korting H.C.: Grzybice. W: Dermatologia. Red. W.H.C. Burgdorf, G. Plewig, H.H. Wolff i in. Lublin 2010, s. 211-246.
- Szepietowski J., Reich A.: Grzybice. W: Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową. Red.: J. Szepietowski, A. Reich. Warszawa 2008, s. 83-101.
- Szepietowski J.: Zakażenia grzybicze skóry i jej przydatków. W: Grzybice skóry i paznokci. Vademecum lekarza praktyka. Red.: J. Szepietowski. Kraków 2001, s. 43-138.