Dlaczego grzybice należy leczyć?
dr n. med. Lilianna Kulczycka-Siennicka
Zgłosiłeś się do lekarza z powodu niepokojących Cię objawów i zmian chorobowych, lekarz rozpoznał grzybicę. Zaproponował badanie mikologiczne i omówił możliwe sposoby leczenia. Czy w ogóle warto je jednak podejmować? Przecież na efekt trzeba poczekać, a samo leczenie wiąże się z możliwością wystąpienia objawów niepożądanych. W sumie to dolegliwości nie są aż tak bardzo kłopotliwe. Ilu z Was przeszła taka myśl przez głowę?
Dlaczego grzybice należy leczyć?
Powodów jest co najmniej kilka. Przede wszystkim wczesne włączenie leczenia pozwala na szybsze uzyskanie poprawy. Krótszy czas trwania choroby to mniejsze nasilenie zmian i szybszy powrót do zdrowia. Poza tym w przypadku choroby mniej zaawansowanej, np. zajęcia tylko jednej płytki paznokciowej lub krótkotrwałej infekcji w obrębie skóry, często skuteczne jest stosowanie preparatów miejscowych. Oczywiście zdarza się, że od samego początku konieczne jest przyjmowanie terapii doustnej. Jednak jej wczesne rozpoczęcie wiąże się zazwyczaj z krótszym czasem stosowania leku.
Leczenie ogólne a terapia miejscowa
Niekiedy leczenie ogólne wiąże się z występowaniem różnego rodzaju objawów niepożądanych, np: złą tolerancją danego preparatu. Istnieją też ograniczenia w stosowaniu niektórych leków ze względu na niemożność ich łączenia z innymi preparatami zażywanymi już przez pacjenta. Wówczas optymalnym rozwiązaniem byłoby leczenie miejscowe, a ono nie zawsze jest możliwe ze względu na rodzaj grzybicy lub stopień jej zaawansowania.
Nieleczone infekcje grzybicze: objawy i skutki
Warto wspomnieć, że nieleczone infekcje grzybicze stanowią źródło zakażenia dla innych osób. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jaki będzie przebieg choroby u osoby, którą zakaziliśmy. Być może ze względu na choroby współistniejące lub stosowane leki objawy będą bardziej nasilone, a przebieg cięższy? Poza tym może okazać się, że ze względu na objawy niepożądane lub interakcje lekowe włączenie właściwego leczenia jest problematyczne. Dobrze jest więc przed podjęciem decyzji o rezygnacji z leczenia pomyśleć nie tylko o możliwości utraty płytki paznokciowej, ale również o naszych najbliższych.
W przypadku infekcji grzybiczych układu moczowo-płciowego, np.: grzybic pochwy, warto pamiętać o tym, że długotrwałe, nieleczone infekcje mogą przyczyniać się do zaburzeń płodności. Poza tym istniejąca infekcja może „ułatwiać” zakażenie kolejnym drobnoustrojem. W przypadku zakażeń przenoszonych drogą płciową należy pamiętać o konieczności leczenia obojga partnerów i zachowaniu wstrzemięźliwości do czasu zakończenia terapii. Zdarza się bowiem, że objawy występują tylko u jednej osoby, a druga pozostaje bezobjawowym nosicielem.
Często zmianom skórnym, np. w przebiegu grzybicy stóp, towarzyszą uciążliwe objawy – świąd, pieczenie, dyskomfort. Podobnie dzieje się w przypadku zajęcia błony śluzowej jamy ustnej, które może przebiegać z obecnością zaburzeń czucia smaku, pieczenia, dyskomfortem czy nawet dolegliwościami bólowymi, a także większą urażalnością śluzówki. Jedynym skutecznym sposobem na wyeliminowanie takich objawów jest wyleczenie choroby.
Pewne znaczenie ma również aspekt estetyczny. Dobrym przykładem jest grzybica paznokci. Pokrycie zmian kolorowym lakierem czy hybrydą jest postępowaniem „na krótką metę”. Co więcej może prowadzić do nasilenia zmian czy predysponować do współistnienia nadkażenia innym drobnoustrojem.
Przykładem wartym przytoczenia może być również łupież pstry, będący powierzchowną grzybicą skóry gładkiej ciała. Nie daje on żadnych dolegliwości, ale zmiany skórne mają charakter niezbyt estetycznych plam koloru brunatnego z towarzyszącym złuszczaniem. Pod wpływem ekspozycji na promieniowanie słoneczne w tych obszarach powstają odbarwienia ustępujące dopiero kilka tygodni po zakończeniu leczenia.
Podsumowanie
Leczenie infekcji grzybiczych daje szansę na ich całkowite pozbycie się i zapobieganie nawrotom. Należy pamiętać, że nadmierne rozwinięte zmiany grzybicze są źródłem szkodliwych dla organizmu mykotoksyn. Szczególne istotne jest leczenie grzybic np. u pacjentów z cukrzycą. Brak takiego leczenia sprzyja powstawaniu infekcji wtórnych. Poza tym leczenie zmniejsza ryzyko przenoszenia się takich drobnoustrojów na inne osoby, dla których banalna z pozoru infekcja grzybicza może okazać się groźna. Wczesne włączenie odpowiednio dobranego preparatu, np. zawierającego flukonazol w przypadku zakażeń drożdżakowych, pozwala na skrócenie czasu leczenia i uzyskanie optymalnych efektów terapeutycznych.
Bibliografia
- Jabłońska S.: Grzybice. W: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Red. S. Jabłońska, S. Majewski. Warszawa 2010, s. 75-96.
- Korting H.C.: Grzybice. W: Dermatologia. Red. W.H.C. Burgdorf, G. Plewig, H.H. Wolff i in. Lublin 2010, s. 211-246.
- Szepietowski J., Reich A.: Grzybice. W: Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową. Red.: J. Szepietowski, A. Reich. Warszawa 2008, s. 83-101.
- Szepietowski J.: Zakażenia grzybicze skóry i jej przydatków. W: Grzybice skóry i paznokci. Vademecum lekarza praktyka. Red.: J. Szepietowski. Kraków 2001, s. 43-138.