Rodzaje grzybic

Grzybice możemy podzielić według rodzaju grzybów chorobotwórczych, które wywołują zakażenia: wyróżnia się w tym przypadku drożdżaki, dermatofity, grzyby pleśniowe oraz dimorficzne. Poszczególne z wymienionych bywają w różnych miejscach w organizmie. Zakażenia powierzchniowe ograniczają się do skóry, włosów, paznokci i błon śluzowych, a układowe dotyczą narządów wewnętrznych. Jeśli grzyby są obecne we krwi, mówimy o fungemiach – grzybicach uogólnionych.

Drożdżyce wywołują grzyby z rodzaju Candida i mogą one przybrać postać ostrą oraz przewlekłą. Dotyczą skóry i błon śluzowych, rozwijają się w jamie ustnej, okolicach narządów płciowych i fałdach skóry.

Kandydoza powierzchowna skóry rozwija się najczęściej w fałdach skórnych narażonych na działanie wilgoci, ciepła i otarcia naskórka czy między palcami. Sprzyja jej cukrzyca, otyłość, nietrzymanie moczu i stolca. Kandydoza międzypalcowa może występować równocześnie z kandydozą paznokci i wałów okołopaznokciowych.

Kandydoza błon śluzowych może wystąpić w jamie ustnej, pochwie, na sromie lub żołędzi i napletku. Ostra postać charakteryzuje się białawymi nalotami. Może się rozwinąć u osób z cukrzycą, pacjentów z niedoborami odporności, przyjmujących przewlekle antybiotyki lub steroidy, noszących protezy zębowe.

Kandydozy wałów okołopaznokciowych i paznokci charakteryzują się zaczerwienieniem, a także obrzękiem w obrębie rąk i dwu-, trzykrotnie częściej występują u kobiet niż u mężczyzn.

Dermatofitozy są zakażeniami grzybiczymi wywoływanymi przez trzy rodzaje dermatofitów charakteryzujących się zdolnością rozkładania keratyny, przez co rozwijają się w warstwie rogowej naskórka, włosach i paznokciach. Grzyby antropofilne mogą wywoływać tego typu infekcje grzybicze (istnieje możliwość zakażenia się nimi od drugiego człowieka), zoofilne (odzwierzęce) i geofilne (występujące w glebie).

Grzybica skóry gładkiej wywoływana jest przez dermatofity ludzkie i odzwierzęce. Występuje u dzieci i dorosłych najczęściej w postaci okrągłych lub owalnych zmian z krostkami, grudkami i pęcherzykami.

Infekcje pleśniowe mogą wystąpić m.in. w drogach oddechowych lub jelitach u pacjentów z osłabionym układem odpornościowym po przebytych różnych chorobach. Zaburzenia odporności, sprzyjające występowaniu infekcji grzybiczych, mogą być związane również ze stosowaniem leków immunosupresyjnych czy z zakażenia wirusem HIV.

Piśmiennictwo

Paczkowska I., Wójtowicz A., Malm A.: Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz. „Terapia i leki” 2010, t. 66, nr 8.