Grzybica skóry

Grzybice to poważny problem zdrowotny naszej populacji – ze względu przede wszystkim na ich dużo rozpowszechnienie, w ostatnich czasach dokonał się wielki postęp w diagnostyce i leczeniu grzybic. Lekarze dysponują bardzo dużą ilością środków przeciwgrzybiczych, które przy odpowiednim stosowaniu przez pacjentów umożliwiają wyleczenie zakażenia. Proces leczenia grzybicy – ze względu na kilka czynników, takich jak np. słaba penetracja leków przeciwgrzybiczych do zajętych chorobą tkanek paznokcia – może trwać dość długi czas, dlatego też aż tak istotne jest jak najwcześniejsze rozpoczynanie leczenia infekcji grzybiczych.

Właściwa diagnoza i dobór odpowiedniego leku – zależne od lekarza – oraz konsekwencja pacjenta dotycząca leczenia według wskazań lekarza prowadzą do sukcesu terapeutycznego.

Grzybica niejedno ma imię i według jednej z klasyfikacji grzybice skóry i jej przydatków dzieli się w zależności od mikroorganizmów, które je wywołują. Do infekcji grzybiczych doprowadzają dermatofity, drożdżaki oraz niedermatofitowe grzyby pleśniowe. W związku z tym wyróżnia się adekwatnie:

• dermatofitozy;
• drożdżyce;
• pleśnice.

Zakażenia grzybicze wystąpić mogą u dowolnego człowieka, szczególnie jednak mogą im sprzyjać takie problemy, jak m.in. cukrzyca, wyniszczenie, immunosupresja czy zaburzenia krążenia obwodowego, choroby tkanki łącznej, antybiotykoterapia oraz niedobór żelaza i cynku.

Dermatofitozy skóry

Dermatofitozy to zakażenia skóry wywołane przez dermatofity, które mają zdolność atakowania skóry, włosów i paznokci.

Dermatofity ze względu na ich środowisko bytowania dzielimy na trzy grupy.

• grzyby antropofilne – zalicza się do nich grzyby bytujące wyłącznie na skórze człowieka. Można się nimi zarazić poprzez kontakt pośredni lub bezpośredni, np. przez wspólne przedmioty osobistego użytku (np. ręczniki), wspólne łazienki;
• grzyby zoofilne – które powodują choroby zwierząt, ale z chorych zwierząt mogą przenosić się na ludzi. Są one szczególnie częste u dzieci, które to typowo mają najbliższy kontakt ze zwierzętami;
• grzyby geofilne (glebowe) – ich naturalnym środowiskiem jest gleba i materia organiczna. W sprzyjających im warunkach mogą one jednak powodować choroby u ludzi.

Drożdżyce powierzchniowe skóry

Stosunkowo często spotyka się zakażenia błon śluzowych i skóry wywołane przez grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida.

Drożdżaki z rodzaju Candida w prawidłowych warunkach należą do komensali jamy ustnej, przewodu pokarmowego oraz pochwy, rzadziej izoluje się je ze zdrowej skóry. W pewnych jednak sytuacjach – np. w związku ze zubożeniem prawidłowej flory bakteryjnej po stosowaniu antybiotyków – drożdżaki mogą się nadmiernie namnażać, co może sprzyjać wystąpieniu grzybicy.

Pleśnice

Powierzchniowe zakażenia wywołane przez niedermatofitowe grzyby pleśniowe zazwyczaj ograniczają się tylko do paznokci. Charakterystyczną cechą tych infekcji jest to, że skóra w otoczeniu zakażonej płytki jest zazwyczaj niezmieniona.

Zakażenia grzybicze skóry owłosionej

Grzybice skóry owłosionej głowy zazwyczaj wywoływane są przez dermatofity. Łącznie z preparatami doustnymi w leczeniu tej grzybicy można dodatkowo stosować szampony zawierające środki przeciwgrzybicze.

Piśmiennictwo

Śpiewak R. Zakażenia grzybicze skóry i jej przydatków. Ważny problem na pograniczu medycyny rodzinnej i dermatologii. „Medycyna ogólna” 1997, t. 3(XXXII), nr 4.