Najpoważniejsze powikłania grzybic
lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Grzybice skóry należą do często występujących chorób. Podkreśla się, że wymagają one wczesnej diagnostyki i odpowiedniego leczenia, gdyż mogą prowadzić do rozwoju wielu, niekiedy groźnych powikłań.
Grzybica paznokci
Grzybica paznokci, onychomikoza, to przewlekłe zakażenie aparatu paznokciowego. Obecnie na świecie odnotowuje się wzrost liczby zachorowań. Choroba manifestuje się w postaci oddzielenia płytki paznokciowej od łożyska, czyli onycholizą, rogowaceniem podpaznokciowym, przebarwieniem płytki paznokciowej i jej destrukcją.
Onychomikozy, z powodu oczywistego defektu kosmetycznego, mogą być przyczyną depresji, izolacji i wykluczenia społecznego. Zmianom niekiedy towarzyszy dokuczliwy ból. Prowadzą one do obniżenia jakości życia pacjentów, którzy zgłaszają uczucie dyskomfortu, wstydu, przygnębienia, zażenowania czy utraty pewności siebie. Ponadto może dochodzić do pogorszenia funkcjonowania i utrudnienia wykonywania podstawowych, codziennych czynności 1.
Grzybica owłosionej skóry głowy
Grzybica owłosionej skóry głowy jest spowodowana zakażeniem różnymi grzybami dermatofitowymi i w zależności od czynnika etiologicznego ma odmienny obraz kliniczny.
W przebiegu choroby obserwuje się zmiany rumieniowo-złuszczające, którym może towarzyszyć utrata włosów i bliznowacenie. Do pozostałych powikłań należą zapalenie węzłów chłonnych, bakteryjne ropne zapalenie skóry, grzybica tułowia, łupież biały, wtórne infekcje i bakteryjne. Istotne jest pogorszenie jakości życia na skutek wykluczenia społecznego, szczególnie nasilonego w grupie rówieśniczej 2, 3.
Grzybica pochwy i sromu
Większość infekcji grzybiczych sromu i pochwy wywoływana jest przez drożdżaki z gatunku Candida albicans (C. albicans). Do powikłań choroby należą czasowa niedyspozycja i pogorszenie jakości życia o niekiedy znacznym nasileniu. Ponadto należy wymienić możliwość wystąpienia infekcji po operacjach ginekologicznych, a nawet stanu zagrożenia życia, jeśli u pacjentek hospitalizowanych na oddziałach intensywnej opieki medycznej rozwinęła się sepsa 4.
Grzybica stóp
Jest to najczęściej występująca postać grzybicy, która dotyczy podeszwowej powierzchni stóp, palców i przestrzeni międzypalcowych stóp. Chorobę wywołują dermatofity. Towarzyszy jej znaczący dyskomfort, nieprzyjemny zapach, uczucie świądu i niekiedy ból. Czasem dochodzi do zajęcia płytek paznokciowych (onychomikozy) lub rozwoju ziarniniaka Majocchiego (zapalenia mieszków włosowych wywołanego przez dermatofity). Istnieją także opisy przypadków pacjentów z astmą i atopowym zapaleniem skóry, które są związane z grzybicą stóp. Pozostałe powikłania znacznie częściej dotyczą osób z immunosupresją (obniżoną odpornością) i należą do nich: zapalenie tkanki łącznej, ropne zapalenie skóry, zapalenie naczyń chłonnych, zapalenie kości i szpiku kostnego 5, 6.
Grzybica jamy ustnej
Najczęstszym czynnikiem etiologicznym grzybicy jamy ustnej są grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida, dlatego określa się ją mianem kandydozy. Typowo dotyczy ona niemowląt oraz osób z zaburzeniami układu odpornościowego. Zmianom chorobowym mogą towarzyszyć miejscowe uczucia bólu, suchości, pieczenia, zaburzenia wrażeń smakowych i pogorszenie apetytu. Kandydoza jamy ustnej u osób z immunosupresją, szczególnie u pacjentów z HIV/AIDS, może ulec progresji w kandydozę przełyku, która objawia się utrudnionym połykaniem oraz ryzykiem rozwoju niewydolności oddechowej. Ponadto w tej grupie chorych istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia infekcji systemowej i rozsiewu narządowego grzybów 7.
Bibliografia
- Rich P., Elewski B., Scher R.K., Pariser D.: Diagnosis, clinical implications, and complications of onychomycosis. „Seminars in Cutaneous Medicine and Surgery” 2013, 32(2 Suppl 1), pp. 5-8.
- Frieden I. J., Howard R.: Tinea capitis: epidemiology, diagnosis, treatment, and control. „Journal of the American Academy of Dermatology” 1994, 31(3), pp. 42-46.
- Al Aboud A.M., Crane J.S.: Tinea capitis. 2020. The source is available on-line: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK536909/.
- Jeanmonod R., Jeanmonod D.: Vaginal candidiasis (vulvovaginal candidiasis). 2020. The source is available on-line: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459317/.
- Al Hasan M., Fitzgerald S. M., Saoudian M., Krishnaswamy G.: Dermatology for the practicing allergist: tinea pedis and its complications. „Clinical and Molecular Allergy” 2004, 2(1), p. 5.
- Nigam P.K., Saleh D.: Tinea pedis. 2020. The source is available on-line: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470421/.
- Taylor M., Raja A.: Oral candidiasis (thrush). 2020. The source is available on-line: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545282/.